ATRİUMUN BÖLMELENMESİ
4.hafta sonunda orak biçimli membranöz bir yapı, atriumun tavanından lümene doğru büyümeye başlar. Bu yapı septum primumun ilk parçasıdır. Bu septumun 2 kolu atrioventriküler kanaldaki endokardiyal yastıkçıklara doğru büyür. Septum primumun alt ağzı ile endokardiyal yastıkçıklar arasındaki açıklık ostium primumdur. Gelişimin ilerlemesi ile, superior ve inferior endokardiyal yastıkçıklar genişlemeleri septum primum kenarları boyunca büyürler ve yavaş yavaş ostium primumu kapatırlar. Kapanma tamamlanmadan önce septum primumda perforasyonlar görülür. Bu perforasyonlar birleştiğinde, osteum secundum şekillenerek sağ atriumdan sol primitif atriuma kanın serbestçe akmasını sağlar.
Sinus boynuzunun katılımı ile sağ atrium lümeni genişlediğinde yeni bir orak biçimli kıvrım görülür. Bu yeni kıvrım atrial boşluğu tam olarak bölmeyen septum secundumdur. Anterior kolu aşağıya atrioventriküler kanaldaki septuma doğru uzar Sol venöz valfi ve septum spurium septum secundumun sağ tarafı ile birleştiğinde, septum secundumun serbest konkav kenarı ostium secundumun üstünden aşmaya başlar. Septum secundumdan geri kalan açıklık foramen ovale olarak adlandırılır. Septum primumun üst kısmı giderek kaybolduğunda geri kalan parça foramen ovalenin flap biçimli valfını oluşturur. İki atrial kavite arasındaki geçiş, oblik olarak uzamış bir yarıktır ve sağ atriumdan kan, sol atriuma bu açıklık içinden akar.
Doğumdan önce foramen ovale, v.cava inferiordan gelerek sol atriuma geçmek için sağ atriuma giren kanın büyük kısmına izin verir (zıt yöne olmaz). Doğumdan sonra akciğer dolaşımı başladığında sol atriumdaki basınç artar ve foramen ovale septum secumduma doğru itilirek açıklık fizyolojik olarak kapanır, atrium sağ ve sol olarak ayrılır. % 20 vakada septum primum ve septum secundum kaynaşması tamamlanmaz ve atriumlar arasında dar bir yarık kalır. Bu durum foramen ovalenin probe patency si olarak bilinir Endotelyal ve fibröz dokuların çoğalması ile anotomik kapanış gerçekleşir (3.ay). Atrial septal defektler, interatrial septum gelişim anomalileridir. En sık görülen ASD, persistent foramen ovaledir. Bu anomalide sağ ve sol atrium arasında geniş bir açıklık vardır. Bu defekt, septum primumun aşırı absorbsiyonu, septum secundumun gelişim geriliği veya bu anomalilerin kombinasyonu ile ortaya çıkar. Hemodinamik önemi yoktur. Başka defektler (pulmoner stenoz, atrezi) de varsa foramen ovale’den kan sol atriuma geçer ve kanın yetersiz oksijenlenmesinden dolayı mukoz membranlar ve derinin koyu mavimsi – mor renk almasına-siyanoz- yol açar.
ATRİUMUN İLERİ FARKLANMASI
Primitif sağ atrium, sağ sinus boynuzunun katılımı ile genişlerken, primitif sol atrium bir miktar daha genişler. Başlangıçta tek bir embriyonik pulmoner ven septum primumun hemen solunda, posterior sol atrial duvarın dışarı doğru büyümesi olarak gelişir. Bu ven gelişen akciğer tomurcuğunun venleri ile bağlantı kurar. Gelişim ilerlerken, primitif pulmoner ven ve giderek artan dalları sol atriuma katılarak erişkin atriumunun geniş düz duvarlı kısmını oluştururlar. Sol atriuma başlangıçta tek ven girerken artık 4 pulmoner ven girmektedir.
Tam gelişmiş kalpte, orijinal embriyonik sol atrium daha trabeküllü görünümlüyken, düz duvarlı parça pulmoner ven kaynaklıdır. Sağ tarafta, orijinal embriyonik sağ atrium pektinat kasları içererek trabeküllü bölümü oluştururken, düz duvarlı kısmı olan sinus venarum sağ sinüs boynuzundan köken alır.
Atrio-ventriküler Kanalın Bölmelenmesi
4.hafta sonunda atrioventriküler kanalın superior ve inferior kenarlarında 2 adet mezenşimal atrioventriküler endokardiyal yastıkçık ortaya çıkar. Başlangıçta atrioventriküler kanal sadece primitif sol ventriküle giriş verir ve bulbo-(cono)-ventriküler kabartı ile bulbus cordis ten ayrılır. 9 mmlik evrede (33.gün) kabartının posterior ekstremitesi hemen hemen superior endokardiyal yastığın tabanı boyunca orta hatta sonlanır. Ve öncekinden daha az baskındır. Atrioventiküler kanal sağa doğru eş zamanlı olarak genişlediğinden, artık atrioventriküler açıklığı geçen kanın, primitif sağ ventrikülde olduğu gibi sol ventriküle de direkt girişi vardır.
İnferior ve superior endokardiyal yastıklara ek olarak diğer 2 yastık ( lateral atrioventriküler yastıklar) kanalın sağ ve sol kenarlarında görülürler. İnferior ve superior endokardiyal yastıklar lümene doğru uzanırlar ve birbirleriyle kaynaşırlar. Böylelikle kanal sağ ve sol atrioventriküler açıklıklar olarak tamamen ayrılırlar.
ATRİOVENTRİKÜLER VALFLER
Endokardiyal yastıklar kaynaştıktan sonra, her atrioventriküler açıklık, bölgesel mezenşimal doku çoğalmaları ile kuşatılır. Bu doku artışının ventriküler yüzeyinde yerleşik doku kan akımı ile çöktüğünde ve inceldiğinde, valfler, muskuler kordonlarla ventriküler duvara asılı kalarak şekillenir. Sonuçta, kordlardaki kas dokusu dejenere olur ve yerini sıkı bağ dokusuna bırakır. Valfler, endokardiyum ile sarılı bağ dokusudur ve chordea tendineae adı verilen kalın trabeküllerle ventriküllerdeki papiller kaslara tutunurlar. Ve sol atrioventriküler kanalda biküspit veya mitral valf 2 valf yaprağı olarak ve sağda 3’lü triküspit valf şekillenir.
ATRİAL SEPTUM ANOMALİLERİ
Yaygın konjenital anomalilerden olan atrial septal defekler (ASD), 6.4/10 000’ de bir ve dişilerde 2:1 oranında daha fazla görülür. En önemlilerinden biri ostium secundum defektidir. Bu anomali, sol ve sağ atrium arasında geniş bir açıklıkla karakterizedir ve septum primumun aşırı yıkımı nedeni veya septum secundumun yetersiz gelişimi ile gelişir. Açıklığın boyutuna bağlı olarak soldan sağa doğru intrakardiyak shunt oluşur.
Bu gruptaki en ciddi anomali atrial septumun oluşmamasıdır ve common atrium (tek atrium) veya cor trioculare biventriculare olarak bilinir. Bu anomali genellikle kalbin herhangi bir yerindeki ciddi defektle birlikte bulunur.
Nadiren foramen ovale doğumdan önce kapanabilir (foramen ovalenin prematür kapanımı) ve sağ atrium ve sağ ventrikülde hipertrofi kalbin sol tarafında ise gelişim geriliği gözlenir. Genellikle doğumdan hemen sonra ölüm gerçekleşir.
ATRİOVENTRİKÜLER KANAL ANOMALİLERİ
Atrioventriküler kanalın endokardiyal yastıkçıkları sadece kanalı sağ ve sol açıklığa bölmez aynı zamanda interventriküler septumun membranöz kısmının oluşumuna ve ostium primum kapanmasına da katılır. Yastıkçıklar kaynaşamazsa diğer kardiyak septum defektleri ile birlikte persistent atrioventriküler kanal defekti ortaya çıkar. Bu septal defektin atrial ve ventriküler bileşeni vardır, tek atrioventriküler açıklıktaki anormal kapak yaprakları ile ayrılmıştır.
Nadiren, atrioventriküler kanalın endokardiyal yastıkçıkları kısmen kaynaşırlar. Atrial septumdaki defekt, yukardaki defekte benzer fakat interventriküler septum kapanmıştır. Bu , ostium primum defekti olarak bilinir ve genellikle triküspit kapağın anterior parçasındaki bir yarıkla birlikte bulunur.
Bir diğer önemli anomali ise sağ atrioventriküler açıklığın tıkanmasıdır. Triküspit atrezi olarak bilinir. Bu anomali, triküspit kapağın yokluğu veya kaynaşması ile karakterizedir. Defekt genellikle a-foramen ovale patensi, b-ventriküler septal defekt c-sağ ventrikülün gelişim geriliği d-sol ventrikülün hipertrofisi ile birlikte bulunur.
Yorumlarınız Bizim İçin Değerlidir.
Yorum yapmayı unutmayınız.